Nếu buồng chứa dây thần kinh của răng bị nhiễm trùng do sâu răng hoặc chấn thương thì nhiều khi chỉ có một cách giữ lại răng, đó là điều trị ống chân răng. Bên trong vỏ ngoài cứng của răng có một vùng đặc biệt được gọi là tủy hay buồng chứa dây thần kinh. Buồng tủy chứa một hệ thống các mạch máu, mạch bạch huyết và dây thần kinh (cũng gọi là tủy) được dẫn từ xương thông qua các ống chân răng vào buồng. Hệ thống này cung cấp chất dinh dưỡng cho các tế bào trong răng.
Nếu buồng chứa dây thần kinh của răng bị nhiễm trùng do sâu răng hoặc chấn thương thì nhiều khi chỉ có một cách giữ lại răng, đó là điều trị ống chân răng.
Bên trong vỏ ngoài cứng của răng có một vùng đặc biệt được gọi là tủy hay buồng chứa dây thần kinh. Buồng tủy chứa một hệ thống các mạch máu, mạch bạch huyết và dây thần kinh (cũng gọi là tủy) được dẫn từ xương thông qua các ống chân răng vào buồng. Hệ thống này cung cấp chất dinh dưỡng cho các tế bào trong răng.
Nếu răng bị sâu nặng hay bị chấn thương thì có thể gây thiệt hại hoặc nhiễm trùng cho tủy răng. Khi điều trị tuỷ chân răng, hay gọi cách khác là điều trị nội nha, nha sĩ rút tủy bị hư hay nhiễm trùng rồi thế vào đó một chất độn đặc biệt để giúp duy trì cơ cấu răng còn lại.
Một số dấu hiệu cho thấy việc cần điều trị tuỷ chân răng là:
· Bị đau hoặc nhói khi nhai.
· Nhạy cảm với thức ăn nóng và lạnh.
· Sâu răng nặng hoặc chấn thương gây áp-xe (nhiễm trùng) trong xương.
*QUÁ TRÌNH ÐIỀU TRỊ ỐNG CHÂN RĂNG
- Giai đoạn 1: Lấy tuỷ răng
* Lấy tủy răng, hay lấy gân máu bằng gây tê là phương pháp tốt nhất và gần như là bắt buộc trong điều trị nội nha. Chỉ trừ những trường hợp bệnh nhân ở tình trạng đặc biệt không đáp ứng với thuốc tê hoặc phản ứng với thuốc tê ( Bn cao huyết áp, tim mạch, tiểu đường, dị ứng với thốc tê... ) mới phải sử dụng thuốc diệt tủy, vì thuốc diệt tủy là arsenic nằm trong bảng thuốc độc A.
* Vì thuốc diệt tuỷ là thuốc độc loại A do vậy chỉ sử dụng trong những trường hợp không thể lấy tuỷ bằng phương pháp gây tê. Viêc đặt thuốc diệt tuỷ nếu không cẩn thận để thuốc rơi ra khỏi miệng nhẹ nếu tiếp xúc với niêm mạc có thể gây hoại tử niêm mạc, nặng khi nuốt có thể gây độc cho cơ thể.
* Tóm lại lấy tủy bằng thuốc tê sẽ an toàn cho bệnh nhân hơn, tuy rằng BS phải mất thời giờ nhiều hơn trong việc gây tê và lấy tủy ngay, nhưng bệnh nhân được lợi là đi lại ít mất thời gian hơn.
- Giai đoạn 2, sửa soạn ống tủy:
* Sau khi lấy tủy xong, ống tủy còn hẹp, phải được làm sạch và rộng ra để chuẩn bị cho việc trám bít ống tủy sau đó. Dụng cụ để làm nội nha có nhiều loại, khoan (reamers), dũa (Files, hoestroms), loại dụng cụ cầm tay hay dụng cụ quay máy (profile). Giai đoạn sửa soạn ống tủy khó nhất là lúc đầu dò tìm ống tủy chân răng và khoan dũa đi hết chiều dài ống tủy, càng khó hơn khi răng bất thường và dị dạng, có ống tủy hẹp và chân cong
- Giai đoạn bít ống tủy chân răng:
* Ống tủy chân răng được bít bằng cây nhựa đặc biệt gọi là cône gutta percha, loại cône này được làm từ một loại nhựa cây gốc ở Nam Mỹ có tính trơ không gây phản ứng độc với cơ thể. Trước đó phải thử cône và đo chiều dài ống tủy (Chụp phim X quang) xong bít ống tủy lại bằng côn gutta gắn với xi măng eugenate, hoặc sealer. Khi được bít ống tủy với cône gutta percha, chất nầy sẽ tồn tại vĩnh viễn bên trong răng.
- Giai đoạn hoàn tất:
* Trám răng lại lần cuối bằng các vật liệu trám như: Composite, hoặc Amalgam bạc, hay Glass ionomer.
* Trong quá trình làm nội nha cần phải có phim X quang để gíúp cho việc điều trị chính xác, thường phải cần ít nhất 2 phim: Đo chiều dài và thử cône trước khi trám bít ống tủy.
Những khó khăn thường gặp trong điều trị nội nha:
- Chữa tủy răng đòi hỏi BS phải có nhiều kinh nghiệm, phải làm nhiều răng, gặp nhiều răng khó mới giỏi được. Kiến thức học được ở trường lớp chỉ là cơ bản vì còn rất nhiều ca khó chờ đợi BS sẽ giải quyết, chữa nội nha còn đòi hỏi sự kiên nhẫn vì ngoài kinh nghiệm ra, BS phải có tính kiên nhẫn: Khi tìm ống tủy khó có khi rất lâu (cả giờ đồng hồ) mới thấy, hoặc ống tuỷ bị vôi hóa rất hẹp đi vào rất khó khiến cho người nóng tính dễ bỏ cuộc. Nhiều khi trong một lần đầu không tìm thấy, nhưng lần sau BS bình tỉnh hơn lại có thể tìm được dễ dàng.
- Một số BS rất ngại chữa nội nha, nên những trường hợp khó thường chuyển cho BS chuyên về nội nha (endodontist) làm. Ở Mỹ , Nha sĩ tổng quát (general dentist) chữa tủy răng trong khoảng từ 100 đến 200 USD/1R, nhưng nếu là specialist chuyên về nội nha làm thì phải từ 400 USD đến 500USD / 1 răng.
- Dù có rất nhiều kinh nghiệm nhưng các BS vẫn thường gặp tai nạn trong lúc điều trị nội nha như là thủng sàn buồng tuỷ và gẩy dụng cụ, nhất là ở những chân răng cong và ống tủy hẹp, cây khoan hay dũa rất dễ bị gẫy, mà đa số khi dụng cụ gẫy rất khó lấy ra.